Architect:
Le Corbusier (1887-1965) - Parijs.
Ruim 40 jaar na de dood van Le Corbusier is zijn laatste kerkgebouw voltooid.De eerste schetsen voor de kerk dateren uit juni 1961, Le Corbusier was toen 73 jaar. Hiervoor greep de architect terug op een schets voor een kerk die hij in 1929 tekende voor Le Tremblay. Het idee uit 1961 doet denken aan de koeltoren voor een fabriek en heeft een vierkante plattegrond die hogerop overgaat in een cirkel. Vanaf de start was ook José Oubrerie als assistent bij het project betrokken. Van het gebouw zijn vele schetsen en een enkele maquette bewaard gebleven. Lopende de ontwerptijd is het gebouw asymmetrisch van vorm geworden en de enorme kegel werd lager. Tot aan 1964 heeft Corbusier nog aan zijn plan kunnen werken.
Na zijn dood heeft Oubrerie zich intensief met het project bezig gehouden. Uiteindelijk startte de bouw pas in maart 1970. Na een tijdje is de bouw weer gestopt, opnieuw gestart, en ging de aannemer uiteindelijk failliet. Jarenlang stond er een half afgebouwde klomp beton waaruit op vele plaatsen roestige wapening stak. Begin jaren negentig zag ik het gebouw voor het eerst in zijn toen nog ruïneuze staat. Als je nu het afgebouwde resultaat bezoekt, biedt het bij binnenkomst al direct een ruimtelijke ervaring, een werkelijke 'promenade architecturale'. Je benadert het gebouw via een half cirkelvormige hellingbaan. Via de hoofdingang kom je onder het balkon binnen [de kerkzaal in de 'kegel' heeft een theaterachtige opbouw met een balkon]. Het koor en het altaar bevinden zich gewoon op vloerniveau en niet zoals meestal flink verhoogd. De ruimte deed mij sterk denken aan de vergaderzaal van het parlementsgebouw in Chandigarh, maar wel een stuk intiemer. Vooral het binnenvallende natuurlijke licht in het gebouw is heel bijzonder. Onder de kerkzaal zijn enkele verdiepingen met zalen, vergaderruimten etcetera gesitueerd. Of het gebouw ooit als 'Godshuis' zal worden ingewijd is trouwens nog sterk de vraag. De afbouw is bekostigd door de stadsregio en gaat nu een museum herbergen. Over verhuur aan de katholieke kerk wordt nog gesproken.
[tekst en foto's Martin Groenesteijn]
