* Alle NL inzendingen voor de ECB-competitie

Half februari werd bekendgemaakt dat Coop Himmelblau de ontwerpprijsvraag voor het nieuwe hoofdkantoor van de Europese Centrale Bank in Frankfurt heeft gewonnen. In deze competitie werden zo'n 70 architectenbureaus uit de hele wereld toegelaten aan de hand van een serie criteria [onder meer moesten projecten met een minimale grootte van 50.000 m2 succesvol zijn afgerond]. Daarnaast werd een tiental jonge veelbelovende bureaus uitgenodigd. De jury waaronder onze 'eigen' Kees Christiaanse selecteerde 12 bureaus voor een tweede fase, waaruit de drie prijswinnaars en de uiteindelijke winnaar werden geselecteerd. Op de ECB-website zijn alle deelnemers - dus eveneens de maquettes van de 10 Nederlandse deelnemers - te zien [MVRDV trok zich tijdens het ontwerpproces terug].
De BOX heeft ze onderstaand vast voor u verzameld:

de Architectengroep [links] en de ArchitectenCie [rechts]

Benthem Crouwel [links] en EEA [rechts]

Mecanoo [links] en NOX [rechts]

Meyer en Van Schooten [links] en Neutelings Riedijk [rechts]

OMA [links] en United Architects [rechts]

Het zou interessant zijn om bijvoorbeeld op een gecombineerde discussieavond de uitgangspunten bij en de toelichtingen op deze plannen van de hand van onze nationale architectentop te vernemen.
[NB: het langwerpige bestaande gebouw in de meeste maquettes is een enorme bestaande markthal die op een of andere wijze in het ontwerp meegenomen moest worden. Zie voor het winnende ontwerp van Coop Himmelblau de betreffende feature van arcspace.com.] - 02 maart 2004 - BOX 1.003/ECB

* Preview 2e Kamer enquêtegebouw van Erik Knippers

Op uitnodiging van Erik Knippers, een van de architect partners van het Architectenforum bracht de BOX een bliksembezoek aan het dit voorjaar op te leveren nieuwe enquêtegebouw voor de Tweede kamer in Den Haag. Een paar jaar geleden won Knippers de meervoudige opdracht voor dit complex, waarin twee bestaande monumentale gebouwen moesten worden opgenomen. Aan de Pleinzijde het voormalige ministerie van Buitenlandse Zaken en aan de 'achterzijde' het enorme voormalige Rijksarchief aan het Beyenburg. Op een aparte BOX-pagina geven we een uitgebreide foto-impressie van het nieuwe complex vanaf het nieuwe entreegebouw, via de nieuwe vergaderzaal naar het op slimme wijze verbouwde archiefgebouw waar door Knippers twee series nieuwe kantoorkamers werden ingebracht.
- 28 februari 2004 - BOX 1.002

* Koolhaas krijgt opdracht PCM en praat in de Balie

Uit de Volkskrant van vanmorgen: 'Het bureau OMA van architect Rem Koolhaas ontwerpt de nieuwe huisvesting voor het krantenconcern PCM Uitgevers, uitgever van onder meer de Volkskrant en Trouw in Amsterdam. Het kantoorgebouw, dat circa vijftig meter hoog wordt, komt weer in de Wibautstraat te staan. De keuze voor Koolhaas wordt bevestigd door projectontwikkelaar AM Vastgoed, die de opdrachtgever is voor de bouw.' [...] 'De PCM-toren zal in elk geval de redacties van de dagbladen Trouw en de Volkskrant huisvesten. Het Parool, dat zich onlangs losmaakte van PCM, heeft elders onderdak gevonden. De drie kranten waren ondergebracht in twee verschillende gebouwen aan de Wibautstraat. Het nieuwe gebouw moet in 2007 klaar zijn.'
Aaanstaande woensdagavond om 20.00 uur neemt Koolhaas deel aan het vijfde debat uit een serie georganiseerd door het Ruimtelijk Planbureau [over de betekenis van mondialisering voor ruimtelijke politiek] in de Amsterdamse Balie. De avond is al enige weken volledig uitverkocht, maar het debat zal rechtsstreeks via internet zijn te volgen. Zie voor de stream-gegevens de website van de Balie.
- 20 januari 2004 - BOX 994/Volkskrant

* Rem kreeg de RIBA Gold Medal en komt zondag in RAM

Vorige week woensdag was de BOX even in Londen en onder meer te gast bij de feestelijke uitreiking van de RIBA Gold Medal aan Rem Koolhaas. RIBA president George -'red trousers'- Ferguson leidde de avond in en Farshid Moussavi, oud-leerling en oud-medewerker van Koolhaas [en nu partner in Foreign Office Architects], sprak de laudatio uit als lid van de Gold Medal jury. Daarna volgde de officiele uitreiking van de medaille [zie foto links]. De andere oprichter van FOA en tevens decaan van het Berlage Instituut, Alejandro Zaera Polo [zie foto rechts] leidde vervolgens een conversatie met Koolhaas over de intenties achter zijn werk en zijn relatie met de stad Londen ["Ik heb juist met Londen, omdat ik er al jaren woon, vooral een ontspannen relatie en heb me daarom nog nooit vakmatig beziggehouden met de stad."]. Koolhaas is de vijfde Nederlander die deze belangrijke Britse architectuurprijs krijgt sinds de instelling in 1848; Cuypers, Berlage, Dudok en Aldo van Eyck gingen hem voor.
We konden op de afsluitende receptie ook nog even kort spreken met Koolhaas' echtgenote Madelon Vriesendorp; haar bijzondere schilderijen spelen een belangrijke rol in zijn boek 'Delirious New York'. Ze is nog steeds actief in de kunsten en vertelde dat ze op dit moment samenwerkt met de bekende architectuurcriticus en architect Charles Jencks aan de visualisatie van diens recente parkprojecten.
[Zie ook de laatste feature van arcspace.com over OMA's McCormick Tribune Campus Center. Aanstaande zondag 29 februari zal Rem Koolhaas acte de presence geven in een VPRO/RAM tv-uitzending met als thema architectuur, samen met Anna Petrescu, architecte van het 'Paleis voor het Volk' van voormalig president Ceaucescu in Boekarest en de Japanse architect Shigeru Ban.] - 24 februari 2004 - BOX 1.001

* Jo Coenen: heimwee naar de kracht van Brunelleschi

In dit alweer 1.000-ste BOX-bericht [we begonnen in 1997 met het verzorgen van korte nieuwsberichten op architectuur- en bouwgebied op internet] een kort verslag van de zeer geanimeerde en goed bezochte bijeenkomst van het Haags Architectuurcafe [HAaC] gecombineerd met een van de 'Aan tafel met...' bijeenkomsten van de BNA Kring Haaglanden. Meer dan 150 mensen hadden zich verzameld in het recent verbouwde Theater Diligentia [architect Cees van Harmelen] om na een opening in de grote zaal met inleidingen van de nieuwe Haagse BNA-voorzitter Terry van der Heide, de ontwerpend architect en wethouder Engering van Cultuur, tussen de gangen door te luisteren naar de inspiratiebronnen van drie inleiders. Landelijk BNA-voorzitter Kees van der Hoeven toonde als eerste zijn inspiratie via projecten van de Zwitserse kunstenaar Roman Signer en stadsbouwmeester Maarten Schmitt beschouwde een aantal architecten die hem inspireerden bij zijn werk aan de stad. Allen werden trouwens humoristich én spiritueel ingeleid door Peter ter Horst, hoofdredacteur van de Haagsche Courant.
Rijksbouwmeester Jo Coenen - al weer bijna aan het einde van zijn Rbm-periode - gebruikte zijn inleiding als een terugblik op zijn inspanningen, vooral in relatie tot Den Haag. En hij nam geen blad voor de mond. Vertrekkend vanuit zijn bewondering voor architect Brunelleschi en diens wonderkoepel in Florence [zie foto] vroeg hij zich af waarom vernieuwing en kwaliteit vandaag de dag zo moeilijk bereikbaar blijken, vooral gezien vanuit de politieke invalshoek in ons land. Waar bij het Rijk voornamelijk problemen als 'zorg' en 'veilgheid' op de agenda staan, hield hij een pleidooi voor het bestrijden van de lelijkheid. Terugkijkend op zijn inspanningen als Rbm was hij redelijk somber: "Het boek dat ik heb geschreven, kent eigenlijk alleen zwarte bladzijden, maar o.k. - ik ben vanavond mild gestemd - het wordt geen zwart- maar een anthracietboek..." Het terugkerende gebrek aan een gezamenlijke kwaliteitsaanpak ["Wie wil er nu nog echt iets samen?"] stoort hem mateloos. Het openhartige en filosofische karakter van zijn overpeinzingen maakte indruk en we hadden ook niet anders van hem verwacht. Zijn slotopmerkingen onder de noemer 'MIT': "ik werk aan Metamorfose - Interventie - en Transformatie" brachten hem weer terug in de Renaissance bij Brunelleschi, de man die in zijn tijd het onmogelijke toch mogelijk maakte. Het was een prachtavond, daar aan het Haagsche Lange Voorhout.
[Zie ook het eerdere BOX-bericht voor de wijze waarop Jo Coenen - vergelijkbaar met de subtiele aanpak van inspector Columbo - het Haagsche architectuurseizoen in 2001 opende.] - 12 februari 2004 - BOX 1.000

* Rechters oordeelden twee keer inzake architectuur

In twee belangrijke architectuurdiscussies hebben rechters deze week definitieve uitspraken gedaan: De Raad van State verwees het bouwplan van de Spaanse architecten Cruz en Ortiz voor de nieuwe bibliotheek van de UVA [zie maquettefoto] naar de prullenbak en architect Jelle Jelles kreeg postuum van de Hoge Raad te horen dat zijn Wavingebouw in Zwolle terecht is gesloopt. In het geval van de UVA stelde de Raad van State de Vrienden van de Amsterdamse Binnenstad [zie hier hun pleidooi] in het gelijk: de bestaande hovenstructuur wordt door het nieuwe plan onvoldoende gerespecteerd. Het ontwerp - waar inmiddels al twee jaar aan wordt gewerkt - zal dus ingrijpend moeten worden aangepast.

De Hoge Raad is in het geval van Jelles' Wavingebouw [zie bovenstaande foto] van oordeel dat algehele afbraak van een auteursrechtelijk beschermd gebouw geen aantasting in de zin van art. 25 Auteurswet 1912 vormt. In een toelichting staat: "Hetzelfde geldt [meer in het algemeen] voor vernietiging van een exemplaar van welk auteursrechtelijk beschermd werk ook [zoals een schilderij]. De Hoge Raad voegt daaraan toe dat dit niet betekent dat de eigenaar van zo'n voorwerp, en dus ook van een gebouw, altijd tot vernietiging daarvan mag overgaan zonder zich iets gelegen te laten liggen aan de belangen van de maker. Dat kan misbruik van recht vormen, vooral naarmate er minder exemplaren van het werk bestaan. Als het om unieke exemplaren van het werk gaat [zoals dikwijls bij gebouwen het geval is], zal onder omstandigheden van misbruik van recht sprake zijn als de eigenaar geen gegronde reden voor de vernietiging heeft. Bovendien kan in geval van sloop van een gebouw verlangd worden dat het behoorlijk gedocumenteerd wordt, voordat tot afbraak wordt overgegaan."
[Foto Wavin-gebouw: Roelof H. Stevens. Zie hier voor het volledige arrest van de Hoge Raad. De uitspraak minimaliseert tevens de kansen op behoud van de Zwarte Madonna van Carel Weeber in Den Haag...] - 07 februari 2004 - BOX 999

* Internationale studentencompetitie met thema beton

Kortgeleden werd een nieuwe prijsvraag voor ontwerpen in en met beton gepresenteerd onder de titel 'Robustness'. Het is een competitie voor architectuurstudenten en vraagt plannen - op elke denkbare schaal - waarin beton een innovatieve rol speelt. Alle informatie omtrent de wedstrijd is te vinden op de website www.concretedesigncompetition.com en er kan tot 01 maart aanstaande worden ingediend. Beoordeling vindt in eerste instantie plaats door nationale jury's. De NL jury bestaat uit: Juliette Bekkering, Don Murphy, Rene van Zuuk [sinds kort trouwens hoogleraar aan de TU Eindhoven!] en Joop Paul en heeft Koen van Velsen als voorzitter. Drie door deze jury gekozen plannen worden door de internationale jury - bestaande uit toparchitecten uit de deelnemende landen onder voorzitterschap van Michael Speaks - beoordeeld voor de uiteindelijke hoofdprijs. Het te verdelen prijzengeld per land evenals voor de eindronde is 6.000 Euro.
[De prijsvraag wordt gehouden in Belgie, Duitsland, Nederland, Portugal, Zweden, Turkije en Engeland.] - 04 februari 2004 - BOX 998

Berichten uit de voorgaande maanden in het

* Archief-overzicht.

* * *

© 1997-2004. Copyright ArchitectenWerk.