Ongeveer 3.000 architecten in Nederland zijn aangesloten bij de Koninklijke Maatschappij tot Bevordering der Bouwkunst Bond van Nederlandse Architecten (BNA), de beroepsvereniging van architecten. De gedragsregels van die vereniging bepalen hoe de leden beroepsmatig handelen en zich tegenover de samenleving, hun opdrachtgevers en hun collegaas gedragen. Onverminderd de rechten en plichten die voortvloeien uit het lidmaatschap van de BNA houden de leden van de BNA zich aan deze Gedragsregels en de nationale regels van het land waarin het beroep wordt uitgeoefend.
Hoofdregel
De architect is gehouden de opdrachtgever onafhankelijk en deskundig in een vertrouwenspositie als adviseur terzijde te staan. De architect behartigt de belangen van de opdrachtgever naar beste weten en kunnen, in het besef niet alleen verantwoordelijk te zijn jegens de opdrachtgever, maar ook tegenover de samenleving, de omgeving en de collegaas.
Algemeen
1.1 De architect als onafhankelijk beroepsbeoefenaar houdt de eigen deskundigheid en vakbekwaamheid op peil.
1.2 - De architect heeft de vrijheid om in algemene zin bekendheid aan het bureau te geven en aan de deskundigheid, ervaring en capaciteit waarover het beschikt.
1.3 - De architect als werkgever informeert de medewerkers omtrent deze gedragsregels en ziet erop toe dat zij zich hieraan houden.
1.4 - De architect bedingt of aanvaardt geen geldelijk belang of enig ander voordeel van derden, noch kent deze toe aan derden bij het verkrijgen, verlenen, aanvaarden of uitvoeren van een opdracht.
Samenleving
2.1 - De architect houdt rekening met de gevolgen van de beroepsuitoefening voor de samenleving en de omgeving. De architect die een opdracht daarmee in strijd acht, vestigt de aandacht van de opdrachtgever hierop en zet zich in om de strijdigheid op te heffen.
Opdrachtgever
3.1 - De architect zorgt ervoor te beschikken over voldoende deskundigheid, vakbekwaamheid en capaciteit van het bureau, dan wel deze van buitenaf in te schakelen, om de opdracht uit te voeren.
3.2 - De architect aanvaardt opdrachten op basis van een overeenkomst waarin de wederzijdse rechten en plichten van opdrachtgever en architect deugdelijk zijn vastgelegd.
3.3 - De architect neemt deel aan ontwerpwedstrijden op basis van voorwaarden waarin de wederzijdse rechten en plichten van uitschrijver en architect deugdelijk zijn vastgelegd.
3.4 - De architect behandelt de door de opdrachtgever als vertrouwelijk verstrekte gegevens als zodanig.
Architect-collega
4.1 - De architect respecteert en erkent de beroepsmatige relaties, rechten en codes van en tussen de collegaas.
4.2 - De architect spreekt niet negatief over collegaas noch over hun werk zonder hen hiervan in kennis te stellen.
4.3 - De architect onderzoekt, alvorens de opdracht te aanvaarden, of deze dezelfde is als de opdracht die eerder aan een collega is verstrekt. Indien dit het geval is, treedt de opvolgende architect in overleg met de collega om vast te stellen of er redenen aanwezig zijn om de opdracht te aanvaarden.
4.4 - De architect die een opdracht verkrijgt tot het veranderen van een gebouw, geeft, alvorens met de werkzaamheden aan te vangen, de oorspronkelijke architect de gelegenheid tot collegiaal overleg. Deze verzet zich niet tegen de opdrachtverlening aan de architect als zodanig, onverlet andere rechten.
4.5 - De architect geeft erkenning aan het aandeel dat de collega(s) en medewerker(s) in het ontwerp hebben gehad.
N.B.: Nieuw
Naar aanleiding van opmerkingen van en overleg met de Nederlandse Mededingings autoriteit NMa heeft het bestuur van de BNA de onderstaande wijzigingen van de artikelen over omgang met de collega's aan de leden voorgelegd. De NMa was van mening dat de oude regels de concurrentie zouden kunnen belemmeren...
De Algemene Vergadering van 08 december 2006 stemde in met de voorstellen waarin het zogenaamde 'collegiaal' overleg onder 4.4 en het 'roddelartikel' onder 4.2 werden geschrapt. De tekst luidt nu als volgt:

4.1 - De architect respecteert en erkent de de rechten en plichten van en tussen de collega's die voortvloeien uit wetgeving, de statuten van de BNA en deze gedragsregels.
4.2 - De architect gaat na, alvorens de opdracht te aanvaarden, of deze dezelfde is als de opdracht die eerder aan een collega is verstrekt. Indien dit het geval is, treedt de opvolgende architect in overleg met de collega teneinde vast te stellen of de opdracht rechtsgeldig is beëindigd. De opvolgende architect is vrij in het nemen van de beslissing van de aanvaarding van de opdracht.
4.3 - De architect die een opdracht verkrijgt tot het wijzigen van een gebouw, geeft, alvorens met de werkzaamheden aan te vangen, de oorspronkelijke architect de gelegenheid tot overleg over deze wijzigingen. De oorspronkelijke architect zal zich niet tegen de opdracht verzetten, onverlet al zijn rechten.
4.4 - De architect geeft erkenning aan het aandeel dat de collega(s) en medewerker(s) in het ontwerp hebben gehad.
Vastgesteld
Bovengenoemde Gedragsregels zijn vastgesteld door de Algemene Vergadering van de Koninklijke Maatschappij tot Bevordering der Bouwkunst Bond van Nederlandse Architecten (BNA) op 11 juni 1998. Deze regels treden in werking met ingang van 1 juli 1998. Gewijzigd door de Algemene Vergadering op 13 november 2002 en op 08 december 2006.
Conflicten
Vanzelfsprekend komt het wel eens voor dat er conflicten optreden tussen opdrachtgevers en architecten of tussen architecten onderling. De Bond van Nederlandse Architecten BNA biedt een tweetal mogelijkheden om die conflicten op te lossen. Allereerst een mogelijke bemiddeling via een van de dekens (zie daar). Mocht een dergelijke bemiddelingspoging geen bevredigend resultaat opleveren, bestaat de mogelijkheid een casus voor te leggen aan het oordeel van het College van Toezicht (zie daar).
NB: de ervaring leert dat de meeste conflicten ontstaan door het niet of niet tijdig of niet correct schriftelijk vastleggen van gemaakte afspraken.
Dekens
De 21 Kringen van de BNA kennen elk twee vertrouwenspersonen in de functie van Deken. Zij zien toe op de juiste uitoefening van het architectenberoep en op de naleving van de plichten van architecten; anderzijds komen zij op voor de rechten en de belangen van architecten. Zij fungeren als wegwijzers, bemiddelaars en vertrouwenspersonen in kwesties tussen architecten onderling en tussen architecten en derden. De Kringbesturen doen voordrachten voor de benoeming van de dekens die binnen hun kring de vertrouwensfunctie zullen uitoefenen. De deken wordt benoemd voor een periode van 6 jaar en is telkens herbenoembaar. Op het tijdstip van benoeming moet de deken tenminste 45 jaar oud zijn en werkzaam in de beroepspraktijk; zodra de deken de leeftijd van 70 jaar heeft bereikt, treedt hij af.
College van Toezicht
Mocht een bemiddelingspoging van een deken geen resultaat opleveren, kan een zaak voorgelegd worden aan het ordeel van het College van Toezicht (de tuchtraad) van de BNA. Het CvT houdt toezicht op de wijze waarop de leden van de BNA hun beroep uitoefenen en de bovengenoemde gedragsregels in acht nemen. Het CvT bestaat uit leden van de BNA en kent onafhankelijke juristen als voorzitter en secretaris. De actuele voorzitter van het College is Mr Leo Spigt, advocaat en onder meer oud-deken van de Orde van Advocaten, secretaris is Mr F.Rameau.
Mogelijke sancties
Het College van Toezicht behandelt zaken, na schriftelijke voorbereiding en met inbreng van beide partijen in een zitting waaraan twee architectleden, de voorzitter en de secretaris deelnemen. Het CvT doet na die behandeling schriftelijk uitspraak van zijn bevindingen. Het College heeft de mogelijkheid om architectleden sancties op te leggen. Deze lopen uiteen van een waarschuwing, via een berisping tot het opleggen van geldboetes. Tevens kan het College een architectlid voor schorsing voordragen bij het BNA Bestuur.
Raad van Beroep
Mocht een van de partijen het niet eens zijn met een uitspraak van het College van Toezicht, dan bestaat de mogelijkheid om in beroep te gaan bij de zogenaamde Raad van Beroep voor het Toezicht. Ook dit college bestaat weer uit architectleden en staat eveneens onder voorzitterschap van een prominent jurist, in dit geval de hoogste rechter in ons land, de President van de Hoge Raad Mr W. Davids. Het secretariaat van de Raad wordt gevoerd door Mr R.Polak. De Raad van Beroep doet in beroepszaken een bindende en definitieve uitspraak.
Informatie
Over de inhoud van de behandelde zaken in het College en de Raad wordt regelmatig gepubliceerd in het Blad van Nederlandse Architecten BladNA. Deze jurisprudentie wordt geanonimiseerd gepresenteerd en geeft zo een heldere indruk van gerezen geschillen, met als doel de beroepsgroep te waarschuwen voor mogelijke fouten en te wijzen op de juiste handelwijze van de architect in relatie tot zijn of haar collegaas en opdrachtgevers.
Informatie over het in gang zetten van procedures of anderszins kunt u verkrijgen bij het bureau van de BNA (voor n.a.w. gegevens zie hieronder).
Bronnen
De hierboven beschreven informatie is mede ontleend aan de website bna.nl en verdere informatie van Bond van Nederlandse Architecten BNA, die gevestigd is in Amsterdam:

Bond van Nederlandse Architecten BNA,
bezoek en postadres: Keizersgracht 321, 1016 EE Amsterdam.
telefoon 020-5553666
telefax 020-5553699
e-mail bna@bna.nl
Literatuur
- Bond van Nederlandse Architecten BNA, Architectenwijzer 2006, uitgave BNA i.s.m. Elma Multimedia bv, Amsterdam - Broek op Langedijk, 2006.
Datum
Deze pagina is voor het laatst bijgewerkt op 10 december 2006
Adverteren
Wij bieden u verschillende mogelijkheden voor advertenties en banners
Zoek
    Totaaloverzicht zie sitemap
Contact
ArchitectenWerk is bereikbaar via info(at)architectenwerk.nl