* NAi van Bouman naar Beumer (met hindernissen)

Ja mensen, het Nederlands Architectuur instituut [NAi Rotterdam] is volop in beweging... Het prestigieuze instituut bevindt zich in deze sportrijke zomer middenin een ware culturele hordenloop; verschillende obstakels werden onderweg al genomen maar er zijn er zeker nog een paar te gaan. Een korte terugblik:
VVD staatssecretaris van Cultuur dwong het NAi om te fuseren met Premsela [voor design en mode] en het Virtueel Platform [voor e-culture]. De gedachte nieuwe organisatie [werknaam NIADEC] moest voor de komende cultuurplanperiode een gezamenlijk beleidsplan samenstellen, dat vervolgens meteen inhoudelijk werd afgekeurd door de Raad voor Cultuur... het beoogde budget 2013-2016 bleef echter gereserveerd. De drie bovengenoemde instellingen draaien trouwens tot einde van dit jaar gewoon door met hun organisatie en hun Raden van Toezicht, maar er kwam een nieuwe Raad van Toezicht voor de fusieclub in oprichting, mede samengesteld uit leden van de andere Raden maar met een nieuwe voorzitter, te weten oud-SG van het ministerie van Onderwijs Koos van der Steenhoven. Die club ging eveneens op zoek naar een nieuwe directeur.
Dat feit was ergens onderweg wel bekend gemaakt, maar ze besloten kennelijk af te zien van een open sollicitatieprocedure en in zee te gaan met het gerenommeerde [en dus zeer kostbare] executive searchbureau Egon Zehnder. Die schuiven dan - na eigen onderzoek naar geschikte kandidaten - een shortlist met een beperkt aantal personen naar voren, uit welke na ontmoeting met de opdrachtgever aansluitend een keuze wordt gemaakt. Ondertussen vertrok Els van der Plas als directeur van Premsela, maar ze werd snel vervangen door interim Gitta Luiten, oud-directeur van de Mondriaanstichting en tevens gepokt en gemazeld beleidsplanschrijfster. Op 16 juli jongstleden werd het aanvullende beleidsplan onder de titel 'Creativiteit als noodzaak' ingediend bij de Raad van Cultuur. Tot zover de korte terugblik en op naar de actualiteit.



Vorige week woensdag kondigde actueel directeur Ole Bouman zijn vertrek aan, direct gevolgd door een bericht in de Volkskrant die 'uit bronnen had vernomen' dat de nieuwe Raad van Toezicht de heer Guus Beumer [nu nog baas van de NAi-dependance in Maastricht] als nieuwe directeur had aangewezen. Mede onder druk van dit krantenbericht kwam tenslotte het verlossende persbericht dat de benoeming bevestigde. Beumer heeft nu meer dan een half jaar de tijd om zich op zijn nieuwe functie voor te bereiden en om het meest recente beleidsplan nog enigszins naar zijn hand te zetten. En hoewel deze man wellicht een van de weinigen is die in alle disciplines die het nieuwe instituut probeert te bundelen, werkzaam is geweest, roept de keuze ook vragen op. Vooral omdat zijn blazoen niet geheel onbevlekt is. Want was het niet in het weekblad Vrij Nederland dat hij in mei 2011 werd beschuldigd van nepotisme, vanwege het verstrekken van opdrachten aan zijn levenspartner, de architect Herman Verkerk? En inderdaad vonden we op diens website nog wel meer dan een handvol expositie- en interieuropdrachten die Beumer [met overheidsgeld in de hand] uit de hand verstrekte aan Event Architectuur, het bureau van Verkerk. Onder meer de inrichting van het Rietveld Paviljoen in Venetie voor de Biennale in 2011, waar Beumer - in opdracht van wie? ja hoor, in opdracht van Gitta Luiten - de curator was. De VN-beschuldiging liep uiteindelijk met een sisser af en Beumer en Luiten wisten van geen kwaad; het was immers een 'inhoudelijke' keuze geweest voor Verkerk; dat partnerschap was maar bijzaak [weet u nog die decaan van de TU Delft, die ook opdrachten aan het adviesbureau van zijn vrouw verstrekte? Die moest uiteindelijk wél vertrekken...].



Tenslotte vonden we op internet nog een bericht dat ook het bureau Egon Zehnder niet meer vrij van smetten is: het maandblad Quote ontdekte in 2010 dat hun managing partner feitelijk commissaris was - en dus medeverantwoordelijk voor de benoemingen - van een bedrijf waarvoor zij nota bene voor een aanzienlijk honorarium een nieuwe directievoorzitter hadden geworven. Die overigens na vier maanden met een gouden handdruk weer werd weggestuurd.
Om een lang verhaal kort te maken, een ingewikkeld fusietraject met zichtbare en wellicht nog niet zichtbare hindernissen [denk bijvoorbeeld aan de komende beoordeling van het meest recente beleidsplan]. Van Bouman naar Beumer, het scheelt maar drie letters. Bouman koos eieren voor zijn geld en wij zijn benieuwd naar de eerste concrete stappen van de beoogde directeur. We hopen in het belangrijke 'Huis van de Nederlandse Architectuur' in de nabije toekomst in elk geval geen in opdracht gemaakte meubels of exposities van de hand van architect Verkerk tegen te komen. Dat zou nu tenminste voorkomen kunnen worden.
[Foto boven: Guus Beumer in een nog in te richten expositieruimte in Maastricht. Foto onder van ArchiNed Society: Beumer en Verkerk bij de opening van expositie Content in de Kunsthal. Zie hier voor de berichten over belangenverstrengeling rond Beumer en hier idem rond Egon Zehnder. En zie hier tenslotte een interview met Beumer van ArchiNed uit 2007.] - 29 juli 2012 - BOX 1.620/NAi

* Nieuwe maar ervaren redactie Jaarboek Architectuur

Kortgeleden - gekoppeld aan de traditionele oproep om projecten in te zenden - maakte uitgeverij Nai-010 de nieuwe redactie van het Jaarboek 'Architectuur in Nederland 2012-2013' bekend. Het zijn opnieuw vier redacteuren geworden, drie mannen en een vrouw en we stellen ze hier nader aan u voor. Allereerst Linda Vlassenrood [zie foto linksboven], meer dan 10 jaar lang curator en laatstelijk hoofd presentaties van het Nederlands Architectuurinstituut NAi. Ze is opgeleid als architectuurhistoricus, heeft al tal van publicaties op haar naam staan en maakte vele exposities, onder meer voor de 9e Biennale in Venetie. Ze is actueel programmadirecteur van het International New Town Institute INTI in Almere.
Vervolgens architect Hans van der Heijden [zie foto rechtsboven]; hij was onder meer werkzaam bij de Rijksgebouwendienst en Mecanoo en richtte in 1994 samen met Rick Wessels hun eigen bureau BIQ Stadsontwerp op. Met belangrijke gerealiseerde projecten, zoals het centrum 'the Bluecoat' in Liverpool en woningbouw in de wijk Hessenberg in Nijmegen. Ze werden recent gevraagd voor deelname aan de Biennale Venetie in 2012. Hans schreef al meer over architectuur en was onder meer gastprogrammeur voor AIR in Rotterdam.



Als derde redactielid zien we projectontwikkelaar Edwin Oostmeijer uit Utrecht [zie foto linksonder]. Ooit opgeleid als journalist maakte hij als ontwikkelaar vooral naam met het woonproject Het Bolwerk in zijn woonplaats, een ontwerp van Bob van Reeth op de plek waar jarenlang een oude Duitse bunker lag en waarvoor hij in 2006 zelfs de Rijksprijs voor inspirerend opdrachtgeverschap, de 'Gouden Piramide' in ontvangst mocht nemen. Hij is bestuurlijk actief in de architectuurwereld, zat in diverse jury's, deed al eerder mee aan het jaarboek Landschapsarchitectuur en organiseerde diverse buitenlandse architectuurreizen.
Voor ons is de vierde redacteur, de in Belgie geboren Tom Avermaete [foto rechtsonder] tenslotte het minst bekend. Hij studeerde aan de universiteiten van Antwerpen en Kopenhagen en is nu als universitair hoofddocent werkzaam in het onderwijs aan de TU Delft. Hij promoveerde in 2004 aan de KU Leuven op een proefschrift over het werk van Candilis-Josic-Woods, een van de architectenbureaus uit de TeamTen periode. Hij was eerder werkzaam als coordinator van het Vlaams architectuurarchief en trad in 2006 toe tot het bureau BAT Architectuur in Kortrijk. Tenslotte is hij lid van de redactie van het tijdschrift OASE.
Kortom, een vrij 'zware' nieuwe jaarboekredactie dus, met een denkelijk licht modernistische voorkeur - mede gebaseerd op het architectonische werk van Hans, het promotieonderwerp van Tom en de architectonische helden plus de feitelijke architectenkeuze voor zijn projecten van Edwin: AWG, VMX en Atelier Kempe Thill - maar wel met een groot respect voor het waardevolle bestaande. We wensen hen vanzelfsprekend een hele goede tijd toe bij hun nieuwe eervolle taak en zien met spanning uit naar hun eerste jaarboek, dat in april 2013 zal verschijnen.
- 23 juli 2012 - BOX 1.619/NAi-010

* Hoe maak je een goede foto van een stijve hark?

Vorige week vrijdag zou een groot interview met Bernard Hulsman over mijn betrokkenheid bij het 25e jaarboek in het boekenkatern van NRC Handelsblad verschijnen en daar moest een foto bij. Nu kom je niet dagelijks met je kop in de krant, dus er komt speciaal een fotograaf naar je toe. Het gebeurde me bijna 10 jaar geleden al eens, toen Vincent Mentzel een foto van me maakte voor het Hollands Dagboek, in datzelfde NRC [zie hier het BOX-bericht van toen].



Ditmaal kwam documentair- en portretfotograaf Roger Cremers op bezoek. Het was een regenachtige dag in het bos en dus eerst bij de koffie gedachten delen over de opzet. Ons nieuwe huis zou de achtergrond moeten vormen in een staande foto, en dus installeerde Roger zijn camera met bijbehorend flitsstatief in het nog nadruppelende bos aan de overzijde [zie foto boven].
De eerste serie kon na een half uur richten, belichten en instellen beginnen. Vanwege de druppels in de wind en de buitjes tussendoor stond ik met een paraplu in mijn handen, die op onderstaande foto een rol speelt als wandelstok en fysieke steunpilaar. Cremers was echter niet tevreden over de statische manier waarop ik op de plaat kwam en dat werd er gedurende die serie niet beter op.



En dan gebeurt het: met de uitgeklapte paraplu boven het hoofd vanwege een nieuw buitje zei Roger in een opwelling: 'Gooi die paraplu nu eens weg!' Ik deed aldus en klik. 'Dit is hem' was zijn verlossende antwoord... Daarna nog een keer of acht de paraplu voor hem weggegooid met onderstaand verrassend resultaat [en de paraplu inmiddels aan flarden]. Roger Cremers, onthou die naam; een kunstig vakman dus.



[Zie voor meer portretten de eigen website van Roger Cremers en lees hier het betreffende interview in pdf.] - 16 juli 2012 - BOX 1.618/NRC

* Wie beslist er over het Rijksmuseum in Amsterdam?

Morgenavond, donderdag 05 juli, beslist de Amsterdamse gemeenteraad over het voor fietsers wel of niet openhouden van de Passage onder het Rijksmuseum in Amsterdam. De Partij voor Nederlandse Architectuur PvNA vraagt zich actueel af wie nu eigenlijk de baas is van onze nationale museale trots...
Is dat de huidige directeur Wim Pijbes - de man die de Rotterdamse Kunsthal al eerder tot grote hoogte bracht? Nee blijkt telkens weer.
Is dat dan misschien de eigenaar van het gebouw, de Rijksgebouwendienst, die in de afgelopen 10 jaar zo rond 350 miljoen investeerde in de renovatie, restauratie en uitbreiding van het gebouw? Nee, blijkt telkens weer.



Is het dan misschien onze Rijksbouwmeester - nu Frits van Dongen - de belangrijkste adviseur van de regering op het gebied van architectuur, erfgoed en toegepaste kunst? Nee blijkt telkens weer.
Is de beslisser dan het Stadsdeel Zuid, de lokale en democratisch georganiseerde gemeentelijke instantie die formeel verantwoordelijk is voor het ruimtelijk beleid ter plaatse? Nee blijkt telkens weer.



Is het dan burgemeester Eberhard van der Laan, die het Rijksmuseum zo'n warm hart toedraagt en die de 2 miljoen bezoekers van het museum zo graag geld ziet uitgeven in zijn stad? Nee blijkt telkens weer... 'I amsterdam' werd wel zijn reclameleus voor de hoofdstad.
Wie is dan degene die de besluiten neemt waar het het Rijksmuseum betreft?
Ja mensen, de centrale raadsfractie van de Partij van de Arbeid is uiteindelijk degene die in deze stad beslist: 'I masterdam'.
De Partij voor Nederlandse Architectuur protesteert nu opnieuw tegen deze ongewilde overmacht! En wel in de vorm van een te initieren kunstproject, dat als alles lukt straks wordt uitgevoerd door de wereldberoemde performance kunstenaar Marina Abramovic. Zie de eigen website van de PvNA voor nadere informatie.
[Naschrift red.: De gemeenteraad heeft op donderdagavond 07 juli besloten dat de Passage weer opengaat voor fietsers.] - 04 juli 2012 - BOX 1.617/PvNA

Berichten uit de voorgaande maanden in het

* Archief-overzicht.

*

© 1997-2012. Copyright ArchitectenWerk.