^ Eerste etage van het hoofdkantoor van Staatsbosbeheer - architect Juan Navarro Baldeweg (2009)

Vorige week woensdag 14 februari 2018 vond in Amersfoort de tweede jurering plaats met een presentatie van alle 14 plannen die daarvoor tijdens de prijsuitreiking van de #JAPrijs 2017 in december waren genomineerd. Elf nominaties van onze eigen jury en drie wild-cards van de medewerkers van Staatsbosbeheer - Hollands Duin.

In de Rietveld-Schröderzaal werden de plannen door de aanwezige ontwerpers (telkens in vijf minuten) gepresenteerd aan de nieuwe jury van Staatsbosbeheer. Deze bestond uit directeur Debbie Kamphuis, boswachter Mark Kras en de Wassenaarse bunkergidsen Ruud Ruis en Gerard van der Kamp.

^ Een impressie van de presentatie door Werkstatt van hun ontwerp 'Theo'

^ Het juryberaad, met v.l.n.r. Gerard van der Ham, Mark Kras, Debbie Kamphuis en Ruud Ruis

Na het beraad bedankt Mark Kras namens de jury alle deelnemers voor de intensieve en creatieve inspanningen. Deze jury heeft vooral gelet op de meer praktische kanten van de ontwerpen in relatie tot het doel van de opgave: een verplaatsbaar ontvangstgebouw met de gevraagde flexibele gebruiksmogelijkheden. Ook de overkoepelende vraag 'Met wie willen we straks nou echt aan de slag?' kwam bij de uiteindelijke keuze aan de orde.

De vierkoppige jury koos uiteindelijk drie ontwerpen voor nadere uitwerking:
> Bosbeest (041) van > Tjeerd Bloothoofd uit Den Haag
> Punt (003) van Mark Hereijgers uit Zundert en Rick Bruning uit Utrecht,
> De NatuurTribune (037) van > Elise Zoetmulder en Anton Zoetmulder uit Delft.

^ Uitreiking van de tastbare herinnering aan Mark Hereijgers en Mark Bruning voor hun plan Punt

^ En hier de overhandiging door Mark Kras aan Anton Zoetmulder voor het plan Natuurtribune

Wij danken de facilitaire afdeling van Staatsbosbeheer, samen met Judith Hendriks van Hollands Duin, hartelijk voor de organisatie van deze gastvrije ontvangst in Amersfoort. En we houden u op de website op de hoogte van het inhoudelijke vervolg. Staatsbosbeheer gaat nu intern en extern op zoek naar het budget voor uitwerking van de drie geselecteerde ontwerpen.

Nieuws 09-01-2018
Jury-oordelen nu online
Zoals eerder beloofd, hier de individuele oordelen van de vier juryleden. Elk jurylid beoordeelde vanachter de eigen computer de 49 inzendingen. Hier de vier lijsten met kort commentaar in trefwoorden (telkens in de eigen volgorde van voorkeur van het betreffende jurylid):
> Jeroen Apers
> Marjolein van Eig
> Jurgen van der Ploeg
> Ivar van der Zwan
Tot slot hier > het commentaar van Staatsbosbeheer bij de 3 'wild-cards'.
Later ook meer info over de 2e ronde van de competitie (gepland in februari 2018).
De expositie van alle inzendingen is nog tot eind januari tijdens kantooruren te bezoeken.

Nieuws 23-12-2017
Atelier to the Bone uit Eindhoven wint opnieuw de Jonge Architecten Prijs

^ Philippe Rol, Beerd Gieteling en Jeroen van Aerle van Atelier to the Bone met hun prijzen

We kijken terug op een ontspannen bijeenkomst in de > Mosa Design Studio in Amsterdam, waar de veertien prijzen van de Jonge Architecten Prijs 2017 afgelopen donderdagmiddag werden uitgereikt. Met drie 'wild-cards' (van opdrachtgever Staatsbosbeheer) en elf inzendingen (door onze jury) die alle zijn geselecteerd voor de vervolgronde. Een nieuwe jury van Staatsbosbeheer zal in februari 2018 een of meer plannen kiezen voor nadere uitwerking.

De middag begon met het bekijken van de expositie in de hal van het gebouw aan de Pedro Medinalaan 1 op IJburg (nog tot eind januari tijdens kantooruren te bezoeken), zie onderstaande beelden, alle van de hand van onze vaste fotograaf > René van den Burg.

^ Boswachter Judith Hendriks en teamleider Annemiek Kooij van Staatsbosbeheer

Aansluitend verplaatsten we ons naar de ruimte van Mosa, waar organisator Kees van der Hoeven de bijeenkomst opende. Vervolgens vertelde Annemiek Kooij over de achtergonden en de taken van haar team binnen Staatsbosbeheer bij het beheer van natuurgebied de Hollandse Duinen, waarin de locaties van de ontwerpopgave gelegen zijn.

^ Cees Neisingh vertelt over de bijzondere bunkercomplexen in de duinen van Wassenaar

De laatste inleiding voor de pauze werd verzorgd door Cees Nijsingh (generaal b.d.). Als historisch geïnteresseerde militair (oud-bevelhebber van de Koninklijke Marechaussée) vertelde hij aanstekelijk over de strategische aanleg van de Atlantikwal, de Duitse kustverdedigingslinie in de Tweede Wereldoorlog.
En dan meer specifiek over de zogenaamde Vleermuisbunker bij de Wassenaarseslag en het verder landinwaarts gelegen bunkercomplex Rijksdorp. Dat ook nog tijdens de periode van de 'Koude Oorlog' in gebruik was als uiterst geheime commandopost van de Luchtmacht. Neisingh leidt tevens de groep vrijwilligers die de zomerse rondleidingen in beide complexen verzorgen.

Na de korte pauze maakte Kees van der Hoeven allereerst de drie 'wild-cards' van Staatsbosbeheer bekend. Dat waren de ontwerpen:
> De Verhalenhut (017) van Marieke van den Dungen uit Utrecht,
> Elliptisch Paviljoen (011) van > Ruben van der Boom en Esther Slagter uit Delft en
> Unfold (025) van Marieke Leene uit Utrecht,

^ Andere aanwezige juryleden: links Jeroen Apers (met baard) en rechts Jurgen van der Ploeg (met bloemshirt)

Marjolein van Eig vertelde daarna over de keuzes van de jury en hun algemene overwegingen daarbij. Na een individuele beoordeling achter de eigen computer hebben de juryleden (Jeroen Apers, Marjolein van Eig, Jurgen van der Ploeg en Ivar van der Zwan) op maandag 18 december de zo voorgeselecteerde plannen met elkaar besproken.
Zo kwamen ze van achter naar voren tot de navolgende keuze:

Tiende plaats:
> Punt (003) van Mark Hereijgers uit Zundert en Rick Bruning uit Utrecht,
Negende plaats:
> Matroesjka (026) van > Jorrit Noordhuizen en Wieteke Nijkrake uit Enschede,
Achtste plaats:
> [UN]SEEN (038) van Niels Geerts uit Utrecht,
Zevende plaats:
> THEO (039) van > Niels Groeneveld en Raoul Vleugels uit Eindhoven,
Zesde plaats:
> Objets Trouvées (043) van > Marieke Kums uit Rotterdam,
Vijfde plaats:
> Op Stapel (001) van > Bram Hurkens en Maud Nierath-van Banning uit Eindhoven,
Vierde plaats:
> Bosbeest (041) van > Tjeerd Bloothoofd uit Den Haag
(ook winnaar van de > #JAPrijs 2014),

Tenslotte reikte Marjolein de eerste van twee derde prijzen (ex aequo) uit aan:
> [natuurlijk welkom] (042) van Camilla Casiccia (foto boven) en Jasper Spigt uit Voorhout

En de andere derde prijs (ex aequo) aan:
> De NatuurTribune (037) van > Elise Zoetmulder en Anton Zoetmulder (foto boven - ze zijn dochter en zoon van Jeanne Dekkers) uit Delft

Gevolgd door de tweede prijs (foto boven) voor de ontwerpers van het plan:
> Permanente Tijdelijkheid (027) van > Egbert de Warle en Marcus Kempers uit Amsterdam

En tenslotte de Jonge Architecten Prijs 2017 voor het winnende ontwerp van:
> GABION (033) van > Beerd Gieteling, Philippe Rol en Jeroen van Aerle uit Eindhoven.
Ze waren eerder al de winnaars van de > #JAPrijs 2013.

De laatste feestelijke handeling was de uitreiking van de cheque van € 1.000,- aan de drie heren van Atelier to the Bone door Richard Meyer, manager marketing van > Kawneer (wereldwijd leverancier van aluminium gevelsystemen) en reeds jarenlang onze trouwe sponsor.

Zie ook het eerdere > nieuwsbericht van onze mediapartner > Architectenweb.

Met dank aan alle inzenders, onze sprekers, onze jury en onze gastheren, besluiten we met een kort overzicht van > alle prijzen en met een complete > deelnemerslijst. Binnenkort publiceren we nog de integrale beoordeling (met voor elk plan commentaar in trefwoorden) van de afzonderlijke juryleden, en een kort juryrapport dat de winnende plannen bespreekt.
Voor de vervolgronde houden we u via de website eveneens op de hoogte.

Nieuws 09-12-2017
Prijsuitreiking en opening expositie op 21 december 2017
We zijn trots op de 49 inzendingen (ontworpen door in totaal 68 deelnemers) voor deze editie. Onderstaand de uitnodiging en het programma voor die middag. Vanzelfsprekend bent u van harte welkom bij deze bijeenkomst. Graag vooraf even een > mailtje als u komt.

Nieuws 16-10-2017
Welkom bij de Jonge Architecten Prijs, editie 2017
De opgave voor dit seizoen is weer een uiterst praktische: Ontwerp een verplaatsbaar ontvangstgebouwtje voor Staatsbosbeheer Hollands Duin in Wassenaar.

Achtergrond van de vraag
Staatsbosbeheer beheert ruim 265.000 hectare > natuurgebied in Nederland. "Dat doen we aan de hand van drie hoofdtaken: er voor zorgen dat we de natuur kunnen beschermen, de natuur samen met en voor anderen zo duurzaam mogelijk benutten en onze gebieden beleefbaar maken en houden voor recreanten. Behalve flora en fauna beheren we ook monumenten en andere bouwwerken die tot ons gezamenlijke culturele erfgoed behoren."

^ Het duingebied bij Wassenaar, met de twee bedoelde locaties

De vraag
Op een aantal terreinen in ons beheergebied > Hollands Duin, zoals in Wassenaar bij de Vleermuisbunker en het bunkercomplex Rijksdorp, vinden regelmatig > rondleidingen plaats. Deze zijn meestal seizoensgebonden en concentreren zich in de zomermaanden.
"We zijn nu op zoek naar het ontwerp voor een mooi, duurzaam, verplaatsbaar en toch representatief ontvangstgebouwtje om bij de entree voor deze excursies te kunnen plaatsen. Waar de bezoekers ontvangen worden en een toegangskaartje of een publicatie kunnen kopen. Maar waar ook de vrijwilligers van Staatsbosbeheer, die divers onderhoudswerk op de terreinen verrichten, kunnen worden opgevangen voor een kop koffie in hun pauzes. Het gebouwtje moet in ieder geval toepasbaar zijn bij de Vleermuisbunker en bij het bunkercomplex Rijksdorp."

^ Het duingebied met links de Wassenaarse Slag en rechts complex Rijksdorp

Inzet en andere mogelijkheden
De ontwerpopgave kwam in nauw overleg met boswachters > Mark Kras en Judith Hendriks van Staatsbosbeheer Hollands Duin tot stand:
"We denken ook aan de inzet van het ontvangstgebouwtje bij grotere evenementen als de Open Monumentendag, de Nationale Bunkerdag of de Natuurfeestdagen. Kortom, bij alle gelegenheden waar een duidelijk zichtbare ontvangst nodig is voor de vele bezoekers. We zien vol verwachting uit naar alle ideeën. Afhankelijk van de resultaten van deze ontwerpcompetitie behoort toepassing in andere districten van Staatsbosbeheer tot de mogelijkheden."

^^ Luchtfoto en ^ kaart Wassenaarse Slag met boven het verzamelpunt en beneden de Vleermuisbunker zelf

De Vleermuisbunker
Gedurende de Tweede Wereldoorlog liet de Duitse bezetter veel militaire objecten bouwen, onder meer in het duingebied van Wassenaar. Na de bevrijding werden deze bouwwerken afgebroken of onder het zand gewerkt. Sommige kregen een nieuwe rol: zij werden verblijf- en overwinteringsplaats voor vleermuizen. Het complex aan de Wassenaarse Slag kreeg daarmee de nieuwe naam > Vleermuisbunker.
(Uit de publicatie 'Bunkers in de natuur van Wassenaar', zie voor info onderaan de pagina).

De betreffende bunker wordt beheerd door een onafhankelijke stichting, die in de afgelopen jaren tevens zorgdroeg voor het stapsgewijze herstel en onderhoud. In de zomermaanden worden excursies georganiseerd en kan de bunker zelf ook worden bezocht.

^^ ^ Vanaf het verzamelpunt loop je langs dit infobord (en zie je al een entree van de bunker)

^ Het duinterrein met de Vleermuisbunker wordt tenslotte bereikt via dit hek

Bunkercomplex Rijksdorp
Behalve in de duinen worden er door de Duitse bezetter ook dieper in het 'achterland' bunkercomplexen gerealiseerd. Zo ook het huidige bunkercomplex > Rijksdorp dat in de oorlog diende als zogenaamde Sanistand (verbandplaats). Na de oorlog is er tussen 1951 en 1976 een commandopost voor de Luchtmachtstaf gevestigd. Later worden bunkers gebruikt als noodzetel voor het ministerie van WVC en als opslag voor films door de Rijksvoorlichtingsdienst. Met het einde van de Koude Oorlog in 1989 komen deze gebruiksfuncties te vervallen.
(De publicatie 'Bunkers in de natuur van Wassenaar' handelt uitgebreid over de geschiedenis, zie voor nadere info onderaan de pagina).

^^ Luchtfoto en ^ kaart van Rijksdorp met toegang aan de Van der Doeslaan

^^ ^ Beelden van de toegang aan de Van der Doeslaan nr. 3, tevens verzamelpunt voor de excursies

^ De verzonken entree van een van de vijf grotere bunkers in het bos van Rijksdorp

De ontwerpopgave
Ontwerp een verplaatsbaar ontvangstgebouw voor bij de entrees (of verzamelpunten) voor de zomerexcursies bij beide bovengenoemde complexen. De precieze plaats per locatie is vooralsnog vrij, en dus naar eigen keuze van de ontwerper.

Programma van wensen van Staatsbosbeheer
- Representatief ontvangstgebouwtje voor excursiebezoekers, een plek die direct hun aandacht trekt, en waar ze een kaartje en/of een boekje met informatie kunnen kopen.
- Het gebouwtje past verder bij de (duurzame) uitstraling van Staatsbosbeheer en is als zodanig dan ook goed herkenbaar voor bezoekers en passanten.
- Het gebouwtje is tijdelijk, makkelijk op te bouwen of in zijn geheel verplaatsbaar. (belangrijk aspect is de benodigde opslagruimte voor de onderdelen na de afbraak).
- Het gebouwtje is inzetbaar en passend in meerdere landschappen.
- Het gebouwtje biedt bij slecht weer tevens een schuilplek voor de vrijwilligers (denk daarbij aan een beschutte zit/sta-gelegenheid voor maximaal tien personen).
- Het gebouwtje bevat een toilet, een aanrechtje en er is elektra (liefst via zonnepaneel).
- Er is bergruimte voor handgereedschap, zoals schoppen, rieken, en een stapel stoelen.

Indienen ontwerp
- 1. Presenteer een ontwerp op maximaal 2 tekeningen op liggend A3-formaat. Laat duidelijk zien hoe het gebouwtje is gesitueerd op beide locaties. Presenteer de plattegrond, de doorsneden en aanzichten (liefst op schaal 1:50, minimaal 1:100). Een perspectief van exterieur en interieur maken onderdeel uit van de presentatie. Materialisering en detaillering zijn vrij, maar worden waar nuttig vermeld.

- 2. Bedenk een motto (in letters en/of cijfers) voor je inzending en vermeld dat duidelijk zichtbaar op beide tekeningen. Zorg ervoor dat de tekeningen geen herleidbare informatie naar persoon of bureau bevatten. Toelichtende tekst max. 200 woorden.

- 3. Maak een pdf met daarin beide A3-tekeningen (max. 3 Mb) en zend deze per mail aan info[at]architectenwerk.nl vóór of op maandag 27 november 2017 (vóór 12.00 u = middaguur).

- 4. Stuur per aparte mail een pdf op A4-formaat met het motto en een ondertekende verklaring dat het ontwerp jouw geestelijk eigendom is, en met daarin je naam, geboortedatum, postadres, e-mailadres plus het studie-nr. van je masteropleiding of je registratie-nr. bij het > Architectenregister of (voor de Vlaamse architecten) de > Orde van Architecten.
Aanvulling 28-10-2017: Als je meedoet in de beroepservaringsperiode vermeld je gewoon BEP.

Prijzen
De jury kiest uit de ingezonden ontwerpen een eerste, tweede en derde prijs en indien gewenst een enkele eervolle vermelding. De winnaar ontvangt de Jonge Architecten Prijs 2017
(ook ditmaal gedoteerd met een geldbedrag van € 1.000,-).

Mogelijk vervolg
Staatsbosbeheer heeft de intentie uitgesproken om de tien beste plannen (door onze jury bepaald) door de respectievelijke ontwerpers in een nieuwe bijeenkomst (begin volgend jaar) ieder in vijf minuten te laten presenteren. Vergelijkbaar met het succesvolle voorbeeld van het woonwijkje in Oirschot bij de > Jonge Architecten Prijs 2012.
Uit die tien zullen aansluitend aan die presentatie (door een nog samen te stellen jury onder leiding van boswachter Mark Kras) een of meer ontwerpen gekozen worden voor nadere uitwerking. Na de uitwerkingsfase zal een winnend ontwerp voor de mogelijke uitvoering worden voorgedragen. N.B.: Een en ander is wel afhankelijk van een nog te verkrijgen bouwbudget.

Voorwaarden voor deelname
Deelname aan de Jonge Architecten Prijs 2017 staat open voor master-studenten architectuur (ook interieur- en landschapsarchitectuur) en voor jonge architecten (ook interieur- en landschapsarchitecten) tot 40 jaar (peildatum leeftijd: 01 januari 2017) in Nederland en Vlaanderen.
Je kunt je inschrijven door de bijdrage in de organisatiekosten van € 25,- over te maken op rekeningnr. NL44-ABNA-0867542160 ten name van ArchitectenWerk in Wassenaar. Met vermelding van je naam, je mailadres en telefoonnummer (voor eventueel nader contact).
Als je daar prijs op stelt sturen we je per e-mail een btw-factuur in pdf-formaat; vermeld dan tevens het woord 'factuur' bij je betaling.

ArchitectenWerk - Kees van der Hoeven, mail direct > info(at)architectenwerk.nl.
Vormgeving logo > Roald Triebels - Amsterdam

2017 © > ArchitectenWerk - NL 2242PP/3 - Wassenaar