1 - Hoe ziet u de verhouding met uw opdrachtgever, mede in relatie tot andere actoren in het veld, zoals gemeentes of andere overheden, supervisoren, bouwers en/of eindgebruikers?
2 - Zou u zichzelf in de bouwketen kunnen voorstellen als ontwerper, direct verbonden aan de eigenaar/producent van grond of opstallen? Of heeft u wellicht nog andere ideeën of ervaringen die de traditionele verhouding opdrachtgever-architect ter discussie stellen?

Uiteindelijk is het aan de architect het gebouw, dat de opdrachtgever zich wenst, te concretiseren. De architect, als 'potlood van de opdrachtgever', luistert naar wat wel en niet gezegd wordt. Maar ook 'souffleert' hij de opdrachtgever, zo dat deze zeggen kan wat zijn gewenste kwaliteit is. Vooral daar waar méér kwaliteiten simultaan in het geding zijn, kan een architect de mogelijkheden schetsen om zó keuzes en hun consequenties open te leggen en een gefundeerde keuze mogelijk te maken voor de opdrachtgever.

1. De verhouding met de opdrachtgever is gebaseerd op vertrouwen. Hij moet er vanuit kunnen gaan dat de architect gevraagd en ongevraagd adviseert om zijn belang en dat van de stad (als metafoor voor het algemeen belang) zo goed mogelijk en met verbeeldingskracht te dienen.
De bemiddelende rol die een architect kan spelen als spin in het web van het ruimtelijk plan, zowel naar opdrachtgever, eindgebruikers, overheid (beleid en vergunningen) en omwonenden is daarbij vitaal.
Ook fungeert de architect veelal als gangmaker van het ontwerpteam, met de diverse adviseurs inclusief de inplanning en coördinatie van de diverse adviezen. Bij de aanbesteding en voorbereiding van de uitvoering is hij een volwaardig partner om de realisatie van de gewenste kwaliteit met zijn kennis te stimuleren met voorstellen voor bezuinigingen en/of uitvoeringskwesties.

2. Nadat het plan goed is gedefinieerd in tijd, kwaliteit en geld zijn we gewoon leverancier van professionele producten: plandefinitie, beslissingsdiagrammen, draagvlakpresentaties, fasedocumenten ter afsluiting en evaluatie van het proces. En natuurlijk de producten die voor beleidsplan, masterplan, supervisie, bouwvergunning, aanbesteding en uitvoering kunnen worden ingezet. Graag zijn wij ook bij de uitvoering betrokken. Uitvoerende partijen kunnen dan gebruik maken van onze kennis van het plan en eerdere uitvoeringservaringen. Anderzijds bevordert het ook onze kennisontwikkeling.

Een positie van de architect waarin het ontwerp, als een compositie van waarden, meer gericht is op levensduur dan op de pure kortstondige economische productie kan winst zijn.
In dienst zijn van een professionele ontwikkelaar is voor architecten niet vreemd. De NS had zo'n bureau. Vanuit onze aard zijn wij evenwel gesteld op een gezonde menging tussen diversiteit en continuïteit van onze opgaven. De ervaring is dat zo'n onafhankelijke positie ons scherp houdt.

> introductie De Zwarte Hond
> vervolg Klantvriendelijkheid - jurylid Fer Felder

> terug naar index